Ścieżki SMART w dotacjach unii europejskiej

W 2023 roku Unia Europejska nadal będzie udzielała wsparcia finansowego dla różnych projektów i inicjatyw na terenie państw członkowskich. Jednym z kluczowych narzędzi, które UE wykorzystuje do zarządzania swoimi programami dotacyjnymi, są tzw. ścieżki SMART.
Ścieżki SMART to strategie, które służą do monitorowania i mierzenia postępów w realizacji celów projektów finansowanych przez UE. Skrót ten oznacza Specyficzne, Mierzalne, Osiągalne, Realistyczne i Terminowe. W praktyce oznacza to, że każdy projekt finansowany przez UE musi być oparty na jasno określonych celach, które są mierzalne i osiągalne w określonym czasie. Projekty muszą być także realistyczne, czyli opierać się na realnych możliwościach i zasobach, oraz mieć wyznaczony termin zakończenia.
W 2023 roku UE będzie szczególnie zainteresowana finansowaniem projektów związanych z ochroną środowiska i walką ze zmianami klimatu. W związku z tym, ścieżki SMART będą skupiać się na projektach, które mają na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, poprawę jakości powietrza, ochronę bioróżnorodności oraz ograniczenie zużycia surowców naturalnych.
Projekty te będą musiały spełniać konkretne wymagania, takie jak np.:
  • Określenie konkretnych celów np.:
    zmniejszenie emisji CO2 o 15% w ciągu 5 lat.
  • Wykorzystanie mierzalnych wskaźników do monitorowania postępów, np.:
    ilości CO2 emitowanej przez projekt w ciągu roku.
  • Osiągnięcie celów w określonym czasie, np.:
    do końca 2025 roku.
  • Realistyczna ocena zasobów i możliwości, np.:
    wykorzystanie dostępnych technologii i surowców.
  • Określenie konkretnych działań i ich kosztów, np. :
    instalacja paneli fotowoltaicznych na dachu fabryki za kwotę 400 000 złotych.
W Polsce, w ramach ścieżek SMART, czyli inteligentnych specjalizacji, istnieją różne rodzaje dotacji, które są dostępne dla przedsiębiorców, naukowców i instytucji. Poniżej przedstawiam kilka przykładów dotacji w ścieżkach SMART w Polsce:
  • Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR)
    To program finansowany ze środków Unii Europejskiej, którego celem jest wsparcie inwestycji w obszarze innowacji i nowoczesnych technologii. W ramach programu POIR dostępne są dotacje na projekty badawczo-rozwojowe, wdrożeniowe, jak również na projekty inwestycyjne związane z m.in. nowymi technologiami, robotyką, sztuczną inteligencją, itp.
  • Fundusze europejskie na inwestycje regionalne (EFRR)
    To program, który oferuje wsparcie finansowe dla projektów związanych z rozwojem regionalnym i inwestycjami w infrastrukturę. Projekty muszą mieć wpływ na rozwój gospodarczy regionów i zgodne z kierunkami określonymi w strategii Smart Specialization.
  • Program Horyzont Europa
    To program, który oferuje wsparcie dla badań naukowych i innowacyjnych projektów, związanych z rozwojem technologii i innowacji. Program ten skierowany jest do sektora naukowo-badawczego oraz przemysłu.
  • Fundusz Innowacyjna Gospodarka (FIG)
    To program, który oferuje wsparcie finansowe dla przedsiębiorców, którzy prowadzą projekty innowacyjne. W ramach programu mogą być realizowane projekty w zakresie nowych technologii, wytwarzania nowych produktów i usług, a także poprawy efektywności produkcji i zarządzania przedsiębiorstwem.
Warto jednak pamiętać, że poszczególne programy finansowe mogą mieć swoje indywidualne wymagania i kryteria oceny projektów, dlatego przed składaniem wniosku warto dokładnie zapoznać się z dokumentacją programu oraz skonsultować z instytucjami, które zajmują się wdrażaniem programów finansowanych ze środków Unii Europejskiej.